Openbaar bieden op huis eerlijker voor de koper

Merlin Mulder van het Leidsch Dagblad schrijft over House.nl, hét online platform, dat het verkoopsysteem van de makelaardij wilt veranderen. Het bieden op een huis gebeurt vaak niet openbaar, vooral als er overboden wordt. Hierdoor blijft veel onduidelijk voor wie naast het net vist. Er zijn alternatieven om het proces transparanter te maken.       

"De woningmarkt snakt naar transparantie" - Merlin Mulder 

Amsterdam | Wie nu een woning wil kopen, krijgt meestal één kans. Er wordt een bod gedaan voor het verstrijken van de deadline. Wie misgrijpt, kan drie maanden later bijvoorbeeld via het Kadaster zien wat de uiteindelijke verkoopprijs is geworden en daar blijft het meestal bij. Hoeveel biedingen er waren en hoe hoog die waren? Dit wordt meestal niet gedeeld. 

Dat moet anders, vindt Maurits Grosfeld. Hij richtte het platform House.nl op, waar huizen worden verkocht via een open veiling. „De markt snakt naar transparantie", licht hij toe. ,,Ik merk het zelf in mijn omgeving en heb drie jaar onderzoek gedaan naar de woningmarkt. De markt is oververhit en er wordt veel overboden. Niemand wordt hier blij van." Hij geeft een voorbeeld: ,,Stel, je wil heel graag wil heel graag een rijtjeshuis kopen van 300.000 euro en je weet dat je moet overbieden. Je biedt uiteindelijk 30.000 euro extra. Achteraf blijkt dat iemand anders duizend euro meer bood dan jij. Dan baal je, want die duizend euro extra had jij er wellicht nog voor over gehad. Wist je wat de ander bood, kon je zelf die beslissing nemen. Ga ik hier in mee of niet? Nu waag je als het ware een gok en moet je maar zien of je kans maakt.”  

Beter is om dit biedingsproces openbaar te maken, vindt hij. Via het platform kunnen geïnteresseerden een bod plaatsen dat anderen kunnen zien. De bedoeling is dat er telkens in kleine stappen wordt overboden, zodat er niet onnodig te veel betaald wordt. Als de biedingen op een huis zijn afgelopen, kiest de verkoper het favoriete bod. De verkoper krijgt een eerlijke prijs, aldus Grosfeld. „En kopers een eerlijke kans." Als Hous.nl de woning niet binnen dertig dagen heeft verkocht, kan de verkoper ervoor kiezen de woning aan het bedrijf te verkopen. House. gaat dan door met de verkoop. ,,Dan kan de verkoper zich richten op de nieuwe woning en de huidige hypotheek aflossen.'' De bedenkers van House.nl willen het proces van huizen kopen en verkopen veranderen. Zo willen ze een transparant alternatief bieden voor huizensite Funda. ,,Funda is van makelaarsvereniging NVM. Dat weet lang niet iedereen'', aldus Grosfeld. ,,Het platform heeft een monopoliepositie opgebouwd. Je kan er bijna niet meer omheen. Het grootste deel van de woningen wordt hierop aangeboden. Soms zijn ze al verkocht voor ze op Funda staan. De site is er vooral op gericht kopers en verkopers bij een makelaar te krijgen en het is er niet op gericht huizenzoekers zo goed mogelijk te helpen. Dat moet en kan anders.'' House.nl is nu nog vrij klein, er worden enkele woningen op aangeboden. ,,We willen dit jaar ons platform verbeteren en aanpassen, zodat je aan het einde van het jaar alles erop kan regelen. Onze site moet vooral een systeemverandering veroorzaken, daar hoop ik op.''

- Oprichter Maurits Grosfeld

"Transparant bieden heeft ook nadelen" - Maurits Grosfeld

Openbaar bieden of niet zal weinig uitmaken voor de huidige huizengekte, verwacht makelaarsvereniging NVM. Kopers nemen door de krapte op de woningmarkt meer risico's en daarom wordt er veel overboden. Een gesloten of openbaar proces zal dit niet snel veranderen, verwacht de organisatie. De makelaarsvereniging heeft  zelf ook een hulpmiddel, Online Bieden, waarbij openbaar op een huis geboden kan worden. Zo'n 400 NVM-leden hebben zich aangemeld voor Online Bieden, zo'n 50 gebruiken het actief. Volgens NVM is er animo voor transparant bieden, maar nam die de afgelopen jaren niet erg toe. ,,Net wat iemand wil. Transparant bieden kan voordelen hebben, maar ook nadelen'', aldus woordvoerder Marc van der Lee. ,,Niet iedereen wil bijvoorbeeld dat de aankoopprijs makkelijk door iedereen te zien is. Daarnaast is het wettelijk toegestaan om als koper binnen 72 uur van de koop af te zien. In bepaalde gevallen kan de verkoper dit doen. Binnen 72 uur kan van alles gebeuren. Openbaar bieden kan betekenen dat iemand achteraf meer biedt en jij als koper, met eerst het hoogste bod, alsnog misgrijpt.''