Gesjoemel op de huizenmarkt: zijn open biedingen de oplossing?

NOS Nieuwsuur praat met Lisanne, zij had namelijk geluk met het kopen van haar huis: haar aankoopmakelaar belde ná het sluiten van de officiële bieding nog even met de makelaar van de verkopers. Die gaf het hoogste bod door, Lisanne verhoogde dat bedrag met duizend euro en voilà: het huis was van haar.

Oneerlijk? Ja, dat vindt ze zelf ook. "Maar ik kan er ook niets aan doen, ik ga er
geen sorry voor zeggen."

Dit soort Wildwest-taferelen zijn namelijk helemaal niet zo bijzonder in de
huidige overspannen huizenmarkt. En dus moet er meer transparantie komen
bij het bieden op een huis, vinden onder anderen minister Kajsa Ollongren van
Binnenlandse Zaken, Kamerleden en Vereniging Eigen Huis.

Dat zou kunnen met het online platform van Maurits Grosfeld, waar het bieden op een huis open en bloot gebeurt, zichtbaar voor alle kopers. "Iedereen kan een bod uitbrengen. Je ziet wat mensen bieden, inclusief een eventueel voorbehoud. Voor de koper is het fijn, want je kan stapje voor stapje meer bieden. De verkoper krijgt inzicht in het verkoopproces en een goede prijs." 

Grosfeld is niet alleen met zijn idee; de NVM heeft bijvoorbeeld ook een site
waar openbaar bieden mogelijk is. Maar niet alleen biedingen zijn een probleem op de huizenmarkt. Zo zorgt de vergrijzing voor een gebrek aan doorstroming:

Voor de goede orde: Grosfeld is geen makelaar, maar wat ze in de sector een 'vrije jongen' noemen. Makelaar is dan ook geen beschermd beroep. Nieuwsuur sprak ook met twee leden van de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM), en die zijn minder enthousiast over zijn manier van transparantie. 

"Stel je voor dat je huis te koop staat en mensen bieden te weinig', zegt NVM-makelaar Marcel Dassen. "Dan vraag je je neefje of nichtje om even te bieden, dan krijg je de prijs omhoog. Daar help je niemand mee." 

Dus zeggen Dassen en zijn collega Toine Naber: maak van een makelaar weer een beschermd beroep. "Dan sta je in een register", zegt Naber. "Houd je je dan niet aan de afspraken, dan vlieg je eruit. Als het om hun baan gaat, dan houden mensen zich wel aan de regels." 

Rol makelaar verandert
Grosfeld snapt op zijn beurt wel dat de 'echte' makelaars niet enthousiast zijn. "In ons systeem heb je eigenlijk geen aankoopmakelaar meer nodig. Je moet luisteren naar de wensen van de klanten, ik vind dat brancheorganisaties daar niet genoeg oog voor hebben. De rol van de makelaars verandert, dat zullen ze moeten accepteren."

Hoe vaak dit soort gesjoemel met biedingen voorkomt, is niet duidelijk. Maar
het wemelt volgens de makelaars van de verhalen. De komende tijd gaat
minister Ollongren om de tafel met brancheorganisaties als NVM en Vereniging Eigen Huis. Die laatste heeft sinds kort een meldpunt waar je oneerlijke biedingen kan melden.